Sáng kiến kinh nghiệm Cải thiện kỹ năng phát âm đúng trọng âm cho học sinh khối 10 Trường Phổ thông DTNT cấp 2, 3 Vĩnh Phúc

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC
 TRƯỜNG PT DTNT CẤP 2,3 VĨNH PHÚC
 =====***=====
 BÁO CÁO KẾT QUẢ 
 NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
 CẢI THIỆN KỸ NĂNG PHÁT ÂM ĐÚNG TRỌNG ÂM 
CHO HỌC SINH KHỐI 10 TRƯỜNG PT DTNT CẤP 2-3 VĨNH PHÚC
 Tác giả sáng kiến: Hán Thị Anh Vân
 Mã sáng kiến: 04.61.01
 Vĩnh Yên, Năm 2022
 0 BÁO CÁO KẾT QUẢ
 NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
 1. Lời giới thiệu
 Dạy học môn Tiếng Anh trong trường phổ thông được thực hiện đối với học 
sinh từ cấp Tiểu học. Với xu thế phát triển của đất nước, xu thế hội nhập toàn cầu 
thì nhu cầu của việc sử dụng tiếng Anh trong xã hội ngày càng tăng, cùng với đó 
vai trò của môn Tiếng Anh trong nhà trường ngày càng có vị trí quan trọng.
 Trong nhà trường, học sinh học môn Tiếng Anh với 4 kỹ năng cơ bản là Nghe, 
Nói, Đọc, Viết. Trong 4 kỹ năng này học sinh thường ngại nhất khi nói tiếng Anh. 
Lí do bởi tâm lí e dè, thiếu chủ động của người Á Đông, bởi học sinh sợ bị chê cười 
khi nói sai, phát âm sai, bởi khả năng phát âm diễn đạt còn hạn chế... Nhiều học 
sinh chia sẻ, việc phải nói tiếng Anh với em như một cực hình.
 Trong rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc học sinh ngại nói tiếng Anh thì 
nguyên nhân cơ bản là do học sinh phát âm sai, trong đó việc phát âm không đúng 
trọng âm. Đây là hạn chế phổ biến của học sinh các cấp trong đó có học sinh THPT. 
Đây cũng là điều trăn trở để viết sáng kiến kinh nghiệm này với mang muốn nâng 
cao năng lực nói tiếng Anh của học sinh
 2. Tên sáng kiến: “Cải thiện kỹ năng phát âm đúng trọng âm cho học sinh 
 khối 10 tại trường PT DTNT cấp 2,3 Vĩnh Phúc”
 3. Tác giả sáng kiến: 
 - Họ và tên: Hán Thị Anh Vân
 - Địa chỉ tác giả sáng kiến: Định Trung- Vĩnh Yên – Vĩnh Phúc
 - Số điện thoại: 0981146876
 - Email: hanthianhvan.c3dtntinh@vinhphuc.edu.vn
 4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Hán Thị Anh Vân
 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
 - Bộ môn Tiếng Anh THPT.
 - Học sinh khối 10 trường PT DTNT cấp 2,3 Vĩnh Phúc .
 6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: tháng 9/2021
 7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
 CẢI THIỆN KỸ NĂNG 
 2 PHẦN II. NỘI DUNG 
 I. Những vấn đề cơ bản về trọng âm tiếng Anh
- Âm tiết nào được phát âm to hơn, giọng cao hơn và kéo dài hơn các âm khác trong 
cùng một từ thì ta nói âm tiết đó được nhấn trọng âm. Hay nói cách khác, trọng 
âm rơi vào âm tiết đó. Khi nhìn vào phiên âm của một từ, thì trọng âm của từ đó 
được ký hiêu bằng dấu (') ở phía trước, bên trên âm tiết đó.
- Theo Peter Roach trong “ English phonetics and phonology”, trọng âm của một từ 
là âm được phát âm nổi bật hơn so với các âm còn lại. Âm có trọng âm có ít nhất 
bốn đặc điểm khác biệt sau:
 + Có âm lượng lớn hơn các âm còn lại.
 + Có trường độ dài hơn các âm còn lại.
 + Có cao độ cao hơn các âm còn lại.
 + Nguyên âm của âm có trọng âm có đặc điểm khác với đặc điểm của các 
nguyên âm còn lại trong cùng một từ.
 Thông thường bốn yếu tố trên thường xuất hiện cùng nhau trong một âm có 
trọng âm. Tuy nhiên, đôi khi chỉ một hoặc hai yếu tố cũng làm nên trọng âm của 
một từ. Các yếu tố trên có tầm quan trọng không giống nhau, trong đó cao độ và 
trường độ là hai yếu tố quan trọng nhất, giúp người nghe dễ dàng nhận ra trọng âm 
của một từ. Âm có trọng âm được đọc nhấn hơn các âm khác khoảng nửa âm và đọc 
gần như âm kéo dài.
 II. Tại sao phải học quy tắc đánh dấu trọng âm? 
1. Giúp người học phát âm chuẩn và có ngữ điệu tự nhiên
 Khi nói, người bản xứ thường nhấn trọng âm rất tự nhiên. Học sinh sẽ thích 
thú hơn khi nghe một câu hay một từ có ngữ điệu lên xuống hơn là ngữ điệu đều 
đều.Vì thế, nói có trọng âm giúp học sinh nói tiếng Anh chuẩn và không khác gì 
người bản xứ.
2. Giúp người học phân biệt được các từ dễ nhầm lẫn
 Trong tiếng Anh, có những từ tuy cách viết và phát âm giống nhau nhưng lại 
mang nghĩa khác nhau. Nguyên nhân chính là ở âm tiết được nhấn trọng âm. Vì thế, 
nắm chắc các quy tắc đánh dấu trọng âm giúp người học phân biệt những từ dễ nhầm 
lẫn. Điều này đặc biệt trong các bài Listening, vì người ra đề có thể phát âm những 
từ như vậy để kiểm tra khả năng của người học.
3. Tránh hiểu nhầm trong giao tiếp
 Do có những từ phát âm giống nhau nhưng trọng âm khác nhau nên việc biết và 
 4 mềm để tạo động lực học qua không khí sôi nổi của các trò chơi, học sinh cũng tái 
tạo được các từ vừa ghi âm, để các em qua thực hành, nhớ lâu hơn
 Biện pháp 3:
 Yêu cầu học sinh diễn đạt các từ đã phát âm, đã ghi âm bằng lấy các ví dụ và 
diễn đạt lại bằng các câu dài hơn
 Biện pháp 4
 Cho học sinh thường xuyên luyện tập nói và phát âm cho nhau nghe rồi tự 
sửa cho nhau bằng hình thức nói face to face hoặc thông qua các bài tập trên 
handouts
 Biện pháp 5
 Cho học sinh tự làm video ở nhà nói về 1 chủ đề nào đó gần gũi trong thời 
gian 3-5 phút, sau đó mở lại để các em học sinh có thể nghe lại ngữ điệu của mình, 
sai thì sửa, khắc phục để biết lần sau làm tốt hơn. Tôi nhận thấy các em rất thích 
phần thực hành vì để lên được video các em đã phải luyện phát âm đi phát âm lại 
nhiều lần nên độ chính xác rất cao và có kết quả thực sự rất khả quan
 Biện pháp 6: 
 Cho học sinh viết sơ đồ tư duy về chủ đề bài học, chọn các key words liên 
quan rồi đánh trọng âm, sau đó phát âm lại
 Biện pháp 7
 Khi dạy Tiếng Anh, tôi luôn chú ý nói đúng trọng âm và ngữ điệu để hướng 
và tạo cho học sinh thói quen nghe một cách chính xác. Để làm được điều này, bản 
thân cũng luôn phải đổi mới phương pháp, tự rèn luyện kĩ năng nói của mình sao 
cho thật chuẩn bằng nhiều cách như: nghe và luyện theo các ứng dụng, sử dụng từ 
điển để tra những từ mình chưa chắc chắn, nghe các chương trình phát bằng Tiếng 
Anh trên truyền hình hoặc radio, đăng ký học Ielts online để cập nhật kiến thức mỗi 
ngày
 2. Trong buổi học chuyên đề Tiếng Anh:
 Các chuyên đề có thời gian dài hơn nên giáo viên và học sinh có thời gian 
 luyện tập nhiều hơn và đạt hiệu quả rất tích cực. Các bước trong các tiết học này 
 được tổ chức như sau:
 Hình thức tổ chức thứ nhất
 - Handouts có chứa từ vựng của một trong các unit đang học đã được đánh 
 trọng âm:
 6 Ngón tay 6: Tính từ ghép:
 – Tính từ ghép thông thường trọng âm rơi vào âm tiết 1: 
 ‘homesick, ‘waterproof
 – Tính từ ghép công thức adj/adv + danh từ thì trọng âm rơi vào âm tiết 2:
 well ’informed well ’done bad ‘temper.
 Ngón tay 7: Các tiền tố, hậu tố không làm ảnh hưởng trọng âm từ (khi xét 
 trọng âm ta bỏ thành tố này đi): re, mis, dis, un, im, il, ir, in, en, ed, s, es, er, 
 ling, ly, ful, less, ness, ent, ence, ance, ive, ist, ish, ative, able, or,
 In-depend-ence: Depend /dɪˈpend/
 Dis-appear-ance: Appear /əˈpɪr/
 Un-comfort-ably Comfort /ˈkʌmfərt/
 Ngón tay 8: Những từ có âm tiết yếu như (i) ngắn hay (ə) thì không nhận 
 trọng âm.
 Today: /təˈdeɪ/ Machine: /məˈʃiːn/ Literature /ˈlɪtrətʃʊr/
 Ngón tay 9: Các từ vừa đóng vai danh từ, vừa làm được động từ trong câu 
thì khi nó mang nghĩa nào, đánh trọng âm theo nghĩa đó (Nếu động từ trong câu 
đóng vai là danh từ thì đánh trọng âm theo quy tắc danh từ – ngón tay 1).
 Export (n) /’ekspɔ:t/ và Export (v) /ɪkˈspɔːrt/
 8 quá trình giao tiếp, học khi lắng nghe giáo viên giảng bài, học khi nghe các chương 
trình phát bằng Tiếng Anh, hoặc bằng cách tra từ điển, học trên các ứng dụng luyện 
phát âm như : Elsa speak, Speak it right, Bitu, Tienganh 123 trên điện thoại thông 
minh. Và chỉ có luyện tập và luyện tập thường xuyên mới giúp cho mọi người học 
thành công trên con đường chinh phục ngôn ngữ
- Chăm chỉ, nỗ lực: Không một mẹo làm bài trọng âm Tiếng Anh nào là có thể giúp 
người học, nếu không chăm chỉ và nỗ lực với nó. Học từ vựng nào học sinh nên học 
trọng âm luôn của từ đó, đó là cách tốt nhất để nâng cao việc phát âm đúng trọng 
âm. Tiếng Anh rất quan trọng trong học tập, sự nghiệp tương lai và khả năng giao 
tiếp cộng đồng. Đừng coi Tiếng Anh là bài kiểm tra, hãy nghĩ đó là cơ hội cho tương 
lai rộng lớn của học sinh.
IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÓ SO SÁNH ĐỐI CHỨNG:
 Để đánh giá kết quả của quá trình thực hiện chuyên đề và có sự so sánh, tôi 
đã tiến hành kiểm tra khả năng tìm trọng âm và phát âm đúng vào giờ ôn tập cuối 
học kì I ở các lớp: 10A3,10A4,10A5 Học sinh làm bài trên một phiếu câu hỏi gồm 
10 câu hỏi dưới hình thức trắc nghiệm trong thời gian 10 phút. Sau đó, tôi kiểm tra 
các phiếu đó, gọi một số học sinh đọc các từ có trong phiếu. Các học sinh được gọi 
có thể là những học sinh làm đúng cả 10 câu hoặc những học sinh không làm đúng 
câu nào.
Kết quả được thống kê ở bảng sau:
 Sĩ Đúng từ Đúng từ Đúng 5 Đúng từ Đúng từ Đúng 1 Sai
 Lớp
 số 8-10 câu 6-7 câu câu 3-4 câu 2-3 câu câu 10 câu
10A3 41 25 13 3 0 0 0 0
10A4 41 22 9 10 0 0 0 0
10A5 42 20 9 13 0 0 0 0
 Kết quả cho thấy số học sinh làm đúng từ 80% trở lên đạt trên 50%; làm đúng 
từ 50% trở lên đạt 100%: 
 Khi được gọi đọc, học sinh lớp 10A3 hầu hết đọc đúng những câu các em đã 
làm đúng, điều này chứng tỏ các em không chỉ nắm được lý thuyết mà còn có khả 
năng thực hành tốt.
 Phiếu kiểm tra khả năng sử dụng trọng âm Tiếng Anh có nội dung như sau:
DẠNG 1: 
Choose the word whose stress pattern is different from that of the rest.
 1. A. enrol B. women C. gender D.housework
 10 
 affect /əˈfekt/(v.) ảnh hưởng
 Your opinion doesn't affect my decision.
 address /əˈdres/(v.) giải quyết
We need to address problems in rural areas.
 12 discrimination /dɪˌskrɪmɪˈneɪʃn/(n.) sự phân biệt đối xử
 There should be no discrimination in school.
 effective /ɪˈfektɪv/(adj.) hiệu quả
We need to have effective actions to stop discrimination in our school.
 eliminate /ɪˈlɪmɪneɪt/(v.)xóa bỏ, loại bỏ
 We should eliminate the discrimination in education.
 14 PHẦN 3. KẾT LUẬN
 Khi thực hiện sáng kiến này, đã đạt được các mục tiêu:
 Về nội dung: chuyên đề đã tập trung nghiên cứu và thực hiện gắn với một trong 
những yêu cầu đổi mới hiện nay, đó là đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy 
bộ môn và phương pháp kiểm tra đánh giá. Những đổi mới này phù hợp với yêu cầu 
đổi mới của ngành và đáp ứng được yêu cầu của thực tế là học để thực hành và học 
để thi.
 Về ý nghĩa: chuyên đề được thực hiện thành công đã tạo nên một hướng mới 
trong công tác giảng dạy ngoại ngữ nói chung và trong việc dạy trọng âm nói riêng. 
Đó là các nguyên tắc trong dạy và học ngoại ngữ: học phải gắn liền với thực hành, 
học là phải luyện tập thường xuyên và học phải gắn với vui chơi mới có hiệu quả. 
 Về hiệu quả: Quá trình thực hiện chuyên đề cho thấy chuyên đề đã thu được kết 
quả khá cao và bền vững. Giáo viên có thể thực hiện một cách tương đối dễ dàng, 
không tốn nhiều công sức và thời gian. Chuyên đề này không chỉ áp dụng với học 
sinh khối 10 mới chuyển cấp lên mà còn có thể thực hiện với nhiều đối tượng học 
sinh khác nhau và ở những trường khác nhau. Đặc biệt chuyên đề này rất hữu ích 
có thể hỗ trợ làm tăng điểm cho học sinh thi TN THPT, tăng sự phát âm chính xác 
và nghe tốt hơn cho học sinh có nguyện vọng luyện chứng chỉ Ielts quốc tế, một xu 
hướng mới trong giáo dục khi các trường Đại học trên toàn quốc xét chứng chỉ Ielts 
làm tiêu chí tuyển thẳng.
 Tuy nhiên, chuyên đề này có thể không tránh khỏi những thiếu sót trong quá 
trình thực hiện nên tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý giá của các 
đồng nghiệp.
 8. Những thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không
 16