Sáng kiến kinh nghiệm Hướng dẫn giáo viên các giải pháp nâng cao chất lượng ôn thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT môn Toán trường THCS Lương Thế Vinh

 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG
 TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ LƯƠNG THẾ VINH
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 HƯỚNG DẪN GIÁO VIÊN CÁC GIẢI PHÁP 
 NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ÔN THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN 
 TOÁN 
 TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH
Lĩnh vực/ Môn: Giảng dạy /Môn Toán .
Cấp học: Trung học cơ sở .
Tên Tác giả:Hoàng Thị Thảo .
Đơn vị công tác:Trường trung học cơ sở Lương Thế Vinh .
Chức vụ: Tổ phó tổ KHTN .
 NĂM HỌC 2021-2022 MỞ ĐẦU
 1. Lí do chọn vấn đề nghiên cứu:
Ôn thi vào lớp 10 THPT là một trong các nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của 
các trường THCS.Nhưng vấn đề đó hiện nay ở các trường còn gặp nhiều khó 
khăn về phương pháp, kỹ năng ôn luyện, cách lựa chọn tài liệu ôn thi. Đặc 
biệt là mônToán, những năm gần đây các em học sinh có xu hướng học thụ 
động mà không có ý thức tự học nên điểm số của một số em còn chưa cao 
đây là một thử thách đối với thầy cô dạy toán. Là giáo viên đã trực tiếp dạy 
lớp 9 và ôn thi vào lớp 10 nhiều năm nên bản thân tôi cũng rất trăn trở làm 
thế nào để có phương pháp dạy cho các em vừa mang lại kết quả cao vừa 
tạo hứng thú cho các em trong giờ ôn tập. Học chính các em đã ngại nói gì 
đến học ôn. Dạy cái gì, dạy như thế nào? Đó là một vấn đề. Dạy lại kiến thức 
các em sẽ nhàm chán, không luyện được kỹ năng, không có phương pháp 
làm bài, các em sẽ lúng túng, chất lượng không cao.Với cương vị tổ phó 
chuyên môn phụ trách môn toán của trường tôi có đưa ra những giải pháp 
sau để cả nhóm toán cùng triển khai khi dạy ôn thi cho học sinh khối 9.
2. Mụctiêu nghiên cứu
 Nghiên cứu, và đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng ôn thi môn 
toán vào lớp 10 của nhóm toán tổ KHTN trường THC lương Thế Vinh
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Tổ phó và giáo viên của tổ Tự Nhiên , Trường 
THCS Lương Thế Vinh.
 3.2. Đối tượng nghiên cứu
 Nâng cao chất lượng ôn thi vào 10 môn Toán trường THCS Lương Thế 
Vinh
4. Phương pháp nghiên cứu
 - Phương pháp nghiên cứu lí luận
 - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
 - Phương pháp tham vấn chuyên gia
 - Phương pháp thống kê.
5. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
 - Thời gian:Từ tháng 9/2021 đến tháng 25 /11/2022. 
 - Địa điểm:Nhóm toán tổ KHTN Trường trung học cơ sở Lương Thế 
Vinh.
- Không gian: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO CHẤTLƯỢNG 
SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN
1. Cơ sở lí luận của vấn đề nghiên cứu
 1.1. Căn cứ nghiên cứu
 Căn cứ pháp lí: Ngày 19/2/2021 Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà 
Nội Chử Xuân Dũng đã ký Quyết định số 839/QĐ-UBND phê duyệt kế hoạch 
tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông năm học 2021-2022.
 Theo đó, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông năm học 
2021 - 2022 dự kiến sẽ diễn ra vào hai ngày 29 và 30/5/2021.
 Điểm mới đáng chú ý trong kỳ thi tuyển sinh năm nay là mỗi học sinh 
được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào 3 trường trung học phổ thông 
công lập, trong đó nguyện vọng 1, nguyện vọng 2 phải thuộc khu vực tuyển 
sinh mà học sinh có hộ khẩu thường trú; nguyện vọng 3 có thể thuộc một 
khu vực tuyển sinh bất kỳ. Học sinh không được thay đổi nguyện vọng dự 
tuyển sau khi đã đăng ký.
Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội sẽ tổ chức một kỳ thi chung vào lớp 10 cho 
tất cả các trường trung học phổ thông công lập. Kỳ thi gồm 4 bài thi độc lập 
thuộc các môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và bài thi thứ tư. Trong đó, bài thi 
thứ tư được chọn ngẫu nhiên thuộc một trong 6 môn: Vật lý, Hóa học, Sinh 
học, Lịch sử, Giáo dục công dân, Địa lý.
 Với bài thi Ngoại ngữ, thí sinh được tự chọn một trong các thứ tiếng: 
Anh, Pháp, Đức, Nhật, Hàn. Thí sinh được đăng ký thi thứ ngoại ngữ khác 
với thứ ngoại ngữ đang học tại trường trung học cơ sở. Môn thi thứ tư sẽ 
được Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội công bố vào tháng 3/2021.
 Các bài thi về Toán và Ngữ văn được thực hiện theo hình thức tự luận, 
thời gian làm bài là 120 phút. Bài thi về Ngoại ngữ và môn thứ tư thi được 
thực hiện theo hình thức trắc nghiệm khách quan, thời gian làm bài 60 phút.
Theokế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông năm học 2021 – 
2022 vừa được thành phố phê duyệt, đề thi các môn sẽ gồm câu hỏi theo 
yêu cầu chuẩn kiến thức, kỹ năng thuộc chương trình trung học cơ sở hiện 
hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chủ yếu nằm trong chương trình lớp 9. trước đây. Là một trường luôn đứng tốp đầu trong kết quả thi vào lớp 10 về 
môn toán nhưng một vài năm gần đây nhóm toán vẫn có nhiều trăn trở về 
vấn đề này vì trong trường vẫn có những em học sinh đạt kết quả không 
như mục tiêu đề ra làm kéo theo kết quả của nhà trường.Để luôn giữ vững là 
trường có kết quả thi vào 10 với điểm toán cao nhất trong huyện thì sự nỗ 
lực của cả nhà trường, ban giám hiệu, giáo viên, học sinh, phụ huynh cùng 
vào cuộc tìm ra những giải pháp nâng cao chất lượng ôn thi vào 10 khi học 
trực tiếp và cả khi học trực tuyến .
a. Thuận lợi:
 -Được sự quan tâm của nhà trường trong việc chỉ đạo tổ chức các lớp 
ôn tập cho học sinh ngay sau khi các em hoàn thành chương THCS, thậm chí 
trong năm còn tổ chức thêm các lớp phụ đạo cho HS các khối. 
 -Trong quá trình ôn tập tuyển sinh nhà trường chỉ đạo tổ chức các bài 
kiểm tra, sắp xếp giáo viên coi thi, chấm thi để đánh giá từng giai đoạn của 
học sinh trong quá trình ôn thi vào 10 THPT.
 -Hầu hết phụ huynh đều quan tâm tạo điều kiện cho con em mình 
tham gia các lớp ôn tập để chuẩn bị cho kì thi tuyển sinh lớp 10.Phụ huynh 
Tạo điều kiện để học sinh có đầy đủ phương tiện học tập:máy tính, điện 
thoạiphục vụ tốt cho con em mình học trực tuyến.
 -Bản thân giáo viên cũng nhiệt tình, hết mình trong công việc được 
giao. Tìm kiếm tài liệu, sưu tầm các đề thi của năm trước, các dạng bài tập 
có liên quan đến dạng bài thi tuyển sinh để ôn tập cho các em, nhằm cùng 
với nhà trường nâng cao chất lượng thi tuyển sinh lớp 10.
 -Trong quá trình học trực tuyến giáo viên chịu khó học hỏi công nghệ 
thông tin để đưa vào việc dạy học nhằm tương tác với học sinh thật tốt,giao 
bài tập và kiểm tra học sinh tốt hơn.
 -Một vài con số thống kê trong đợt thi tuyển sinh vừa qua của học 
sinh trường THCSLương Thế Vinh như sau: Điểm toán vào 10 năm 2021-
2022 trung bình là 7,5 .
 Kết quả môn Toán năm học 2020-2021
 7đến 
 Lớp >9 8đếndưới9 5->dưới 7 <5 ĐTB
 dưới 8
 % % % % %
 Lớp 9A 35,5 53,3 8,98 2,22 8,35
 Lớp 9B 30 12 41 14,78 2,22 8,08 2. ĐỔI MỚI TỔ CHỨC, CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC ÔN THI VÀO 10:
-Tất cả các giáo viên Toán tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt nhóm của 
trường của phòng giáo dục để học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau , tham gia đầy 
đủ các buổi dạy chuyên đề nhất là các chuyên đề ôn thi vào 10.
-Chia theo từng giai đoạn từng chủ đề ôn tập . 
-Dành nhiều thời gian hơn để hướng dẫn học sinh kỹ năng làm bài tập, kỹ 
năng thực hành, vân dụng.Đối với học sinh học chậm hơn ý thức chưa tốt 
giáo viên giành các thời gian ngoài giờ học như chiều tối hoăc lập nhóm đối 
tượng cùng một nhận thức như nhau kèm riêng cho các em , lập nhóm đôi 
bạn cùng tiến để em giỏi hơn kèm em kém hơn .
-Giao chỉ tiêu điểm đạt được cho từng học sinh để các em luôn cố gắng , cho 
các em tự đặt ra nguyện vọng trường mà mình sẽ thi vào , tìm hiểu về điểm 
chuẩn trường đó của những năm hoch trước .
-Hệ thống hóa cho học sinh những kiến thức từ cơ bản đến nâng cao, ôn tập 
cho học sinh theo dạng chuyên đề. Qua từng chuyên đề đưa ra các bài tập áp 
dụng cụ thể để học sinh khắc sâu hơn kiến thức.Tuy là như vậy nhưng giáo 
viên phải chú trọng đến kiến thức cơ bản bởi yêu cầu của đề thi chủ yếu vào 
kiến thức cơ bản nhẹ nhàng hơn các năm trước đây , chính vì vậy mà phải 
chú ý kĩ năng làm bài ,để tránh việc sơ suất học sinh bị mất điểm ở câu dễ .
-Về phương pháp cần phải đổi mới hơn nữa, áp dụng nhiều biện pháp thiết 
thực, phù hợp với đối tượng học sinh nhằm kích thích tinh thần tích cực học 
tập. Nhất là hoạt động nhóm để thực hành trên lớp.Khi học trực tuyến giáo 
viên sử dụng các phần mềm azota , zalo , Zoom Cloud Meetings, . Dạy học 
online qua Google Classroom.để dạy và giao bài cho học sinh . Giáo 
viên trẻ thì cókiến thức về công nghệ thông tin rất tốt thì hướng dẫn giáo 
viên già để đẩm bảo giáo viên nào cũng vận dụng được .
-Việc dạy học trực tuyến đòi hỏi giáo viên phải biết sử dụng tương đối thành 
thạo công nghệ thông tin như việc cài đặt các phần mềm hỗ trợ dạy học trực 
tuyến và sử dụng phần mềm sao để sự tương tác với học viên được diễn ra 
một cách tự nhiên nhất, giúp việc học dù cho chỉ nhìn qua màn hình cũng 
trở nên gần gũi và thân thiện cả với người học và người dạy.
-Trong quá trình dạy trực tuyến giáo viên phải lưu trữ bài dạy .
Có 3 lý do chính để giáo viên nên lưu trữ lại bài giảng :
+)Do quá trình học tập bằng công nghệ nên không tránh khỏi tình trạng đôi 
khi xảy vài lỗi kỹ thuật. Đảm bảo rằng học sinh vì lỗi kỹ thuật mà không thể 
tham gia trực tiếp trong thời điểm đó vẫn không bị bỏ lỡ mất bài học nào . quả và trả lời. Học sinh nên xem lại SGK, tài liệu ôn tập để ôn tập theo từng 
dạng bài: chuyển động, năng suất, toán %, toán chung riêng, toán có nội 
dung hình học...
- Chuyên đề giải phương trình, hệ phương trình: Đây là dạng toán cơ bản, 
học sinh giải bình tĩnh, đủ bước là có điểm. Cần lưu ý khi gặp dạng hệ 
phương trình chứa ẩn ở mẫu hoặc chứa căn thức, học sinh cần đặt điều kiện 
cho ẩn. Đối với bài cần đặt ẩn phụ thì cũng cần lưu ý điều kiện cho ẩn phụ. 
Cuối bài cần có kết luận về nghiệm của phương trình, hệ phương trình.
- Chuyên đề phương trình bậc hai, hệ thức Vi-et, đồ thị: Thường gồm 2 câu 
hỏi. Câu đầu tiên có thể là giải phương trình hoặc tìm tọa độ giao điểm của 
parabol, đường thẳng hoặc đơn giản hơn là vẽ đồ thị đường thẳng, parabol.
Câu hỏi thứ 2 mang tính phân loại học sinh, mức độ khó. Ở câu hỏi này, học 
sinh cần rà soát lại dạng toán về tham số với đường thẳng, chẳng hạn tìm m 
để đường thẳng tạo với hai trục tọa độ một tam giác biết trước diện tích; 
dạng toán về mối quan hệ giữa hai nghiệm của phương trình bậc hai trong 
đó có việc sử dụng trực tiếp, gián tiếp hệ thức Vi-et. Những câu hỏi khó này, 
học sinh có thể tìm kiếm trong tài liệu ôn tập hoặc tìm kiếm trong nhiều tài 
liệu trên internet.
- Bài toán thực tế: Đây là mảng khá hay và dễ có điểm cho học sinh. Học sinh 
cần ôn tập lại công thức về quan hệ cạnh và góc đối diện trong tam giác 
vuông, các công thức tính diện tích, thể tích khối nón, trụ, cầu và các bài tập 
trong sách giáo khoa, sách bài tập. Mức độ của câu hỏi không khó, do đó học 
sinh cần đọc kỹ đề thực hiện mô hình hóa đơn giản và áp dụng công thức là 
giải quyết được.
- Bài toán hình học tổng hợp: Thường là bài toán về đường tròn. Ở bài toán 
có số điểm cao này, học sinh cần đặc biệt lưu ý việc vẽ hình. Đọc kỹ đề bài và 
vẽ hình đúng là điều quan trọng bậc nhất. Việc vẽ sai hình trong nhiều 
trường hợp sẽ khiến học sinh không có điểm trong bài này. Câu hỏi đầu tiên 
thường rất cơ bản, chẳng hạn chứng minh tứ giác nội tiếp, 4 điểm cùng 
thuộc một đường tròn. Câu hỏi thứ hai, thường được xử lý bằng việc áp 
dụng giả thiết cùng kết quả đã chứng minh ở câu đầu. Học sinh hay gặp dạng 
chứng minh đẳng thức về cạnh, tam giác đồng dạng, tính song song,... Câu 
hỏi cuối cùng mang tính phân loại rất cao. Câu hỏi này là sự kết hợp các kết 
quả đã chứng minh của các câu hỏi trước kèm theo một bước tư duy. Nhiều 
dạng toán, học sinh cần suy luận ngược, tức là coi như kết quả đã có thì suy 
ra được điều gì, từ đó tìm nút thắt của câu hỏi để chứng minh. Với những